به تازگی دانشنامه‌ای به نام «دانشنامه ابن سینا» توسط مرکز تمدن اسلامی کشور ازبکستان به پنج زبان مختلف تالیف و تنظیم شده است، در حالی که در میان این زبان‌ها، زبان فارسی به چشم نمی‌خورد!

امروز ۲۷ تیرماه ۱۴۰۲، نوظیم خان محمودوف، رئیس مجمع بودجه عمومی مرکز تمدن اسلامی کشور ازبکستان به همراه چند تن از اعضای مرکز تمدن اسلامی کشور ازبکستان از دانشگاه اصفهان بازدید کردند و در طی نشستی با اساتید و مسئولان دانشگاه اصفهان درباره مشارکت و اجرایی کردن سندهای همکاری در زمینه آکادمیک به مذاکره پرداختند.  

در طی این نشست، توسط اعضای تمدن اسلامی ازبکستان از تالیف «دانشنامه ابن سینا» صحبت شد. با توجه به اینکه شیخ الرئیس ابوعلی سینا در جهان به‌عنوان ادیب، پزشک، شاعر و دانشمند ایرانی شناخته می‌شود،  در میان زبان‌هایی که در «دانشنامه ابن سینا»، زندگی‌نامه و آثار این دانشمند ارائه شده است، زبان فارسی وجود ندارد!  

در ادامه نشست، ابوالحسن فیاض انوش، عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان در خصوص ارتباط ایران و ازبکستان از زمان کهن تاکنون، اظهار کرد: کشور ایران و ازبکستان به‌عنوان دو پاره‌ای از یک تمدن هستند و آنچه که در اصل ما را به یکدیگر متصل می‌کرده، زبان فارسی بوده است. در واقع، زبان فارسی اصلی‌ترین واسطه ارتباطی ما است. از این‌رو، تاکید بر زبان فارسی در این جلسات می‌تواند بسیار مفید و موثر باشد.

وی تاکید کرد: برای آینده ما راهی جز این تصور نمی‌شود و اگر این حلقه وصل تقویت نشود، ممکن است دور افتادگی‌ها استمرار پیدا کند.  

فیاض انوش ضمن طرح پرسش در خصوص اینکه چرا دانشنامه تالیف شده از سوی مرکز تمدن اسلامی ازبکستان زبان فارسی را شامل نمی‌شود، افزود: در رابطه با ارائه‌ای که دوستمان از کشور ازبکستان ارائه کردند، من تاسف می‌خورم که دانشنامه ابن سینا به پنج زبان تالیف و تنظیم شده است، اما  در میان زبان‌های نام برده به هیچ وجه از زبان فارسی صحبتی نشده است!

عضو هیئت علمی گروه تاریخ دانشگاه اصفهان، خاطرنشان کرد: وقتی قرار است ابن سینا به جهان اسلام و ایران معرفی شود، حتما باید دانشنامه‌ای که تالیف می‌شود زبان فارسی را هم شامل شود.  

وی درباره خواهر خواندگی دو شهر اصفهان و سمرقند، یادآور شد: اصفهان و سمرقند را بر اساس فعالیت شهرداری‌های این دو شهر، خواهر خوانده نامیدند، اما ما تاکنون آن بروز و نمود بیرونی را از این خواهرخواندگی ندیده‌ایم. در این راستا و برای تقویت این بُعد آکادمیک، دانشگاه اصفهان می‌تواند روابط را در سطح شایسته‌ای ارتقاء ببخشد. ما به نمایندگی از گروه تاریخ دانشگاه اصفهان این قول را می‌دهیم که در این زمینه با پژوهشگران کشور ازبکستان همکاری داشته باشیم.  

فیاض انوش در ادامه پیشنهادی را مطرح کرد و ادامه داد: ما شخصیت «امیر علی شیر نوایی» را در سابقه تمدنی خود داریم، شخصیتی که هم به زبان ازبکی شعر می‌سروده و هم به زبان فارسی. دلیل اینکه شخصیت «نوایی» را انتخاب کردم، به دلیل بار معنایی کلمه «نوایی» است و دلیل دیگر مربوط به شخصیت نوایی که «ذواللسانین» است، یعنی او به دو زبان فارسی و  زبان ازبکی مسلط بوده است.

عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان، خاطرنشان کرد: با توجه به وجود چنین شخصیتی در تمدن‌مان می‌توان کانونی تحت عنوان «کانون نوایی» تاسیس کرد و در یک طرف این کانون دانشکده تاریخ دانشگاه اصفهان فعالیت کند و در طرف دیگر هر دانشگاه معتبری از کشور ازبکستان. در چنین کانونی می‌توان، روابط سالانه و تبادلات علمی میان دو کشور ایران و ازبکستان را بر اساس یک برنامه منضبط دنبال کرد.