نویسنده کتاب کتاب «خاتون و قوماندان» با اشاره به اینکه باید متون کلاسیک و کهن را بخوانیم تا از اتفاقاتی که در سال‌های اخیر برای زبان فارسی افتاده جلوگیری کنیم، تاکید کرد: ملت ما تمدن ساز است و ملت تمدن ساز ادبیات دارد.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) در قم، مریم قربانزاده، نویسنده کتاب «خاتون و قوماندان» (روایت زندگی ام‌البنین حسینی همسر شهید علیرضا توسلی فرمانده لشکر فاطمیون) صبح دوشنبه  در نشست نقد و بررسی این کتاب، با اشاره به اینکه نگهدار زبان، مردم هستند، گفت: «خاتون و قوماندان» فقط یک روایت از شهید مدافع حرم نیست. همه تلاش بنده در طول دو سال این بود که به ادبیات فارسی دری نزدیک شوم. همچنان که فارسی دری متین و سنگین است، می‌خواستم کتاب را مخاطب متین و سنگین بخواند.
 
وی تاکید کرد: باید متون کلاسیک و کهن را بخوانیم تا از اتفاقاتی که در سال‌های اخیر برای فارسی افتاده جلوگیری کنیم. ملت ما تمدن ساز است و ملت تمدن ساز ادبیات دارد. مهاجمین شاید به سبب تلاش‌های دروغین بتوانند ادبیاتی را رقم بزنند اما سازشکارها نمی‌توانند این کار را انجام دهند.
 
قربان‌زاده بیان کرد: چندین هزار صفحه رمان افغانستانی خواندم و کلمات فارسی دری را در کتابم گنجاندم. شهید خودشان خیلی معتقد به فرهنگ و زبان هستند، از این رو کتاب را با واژه دری بازنویسی کردم و بعد یک نفر از دوستان که مسلط بود آن را خواند و مقداری آن را تلطیف کرد و شاید قریب به ۱۰۰ واژه را حذف کردیم اما سعی کردم لحن و پختگی فارسی را حفظ کنم.
 
«خاتون و قوماندان» یک روایت زنانه است

فاطمه جوادی دیگر منتقد این نشست با بیان ویژگی‌های روایت زنانه، گفت: ما با کتابی طرفیم که روایت زندگی یک همسر شهید است که یک نویسنده زن آن را نوشته است. روایتی که اگر عناوین کتاب را نبینیم و کتاب را شروع کنیم به این نکته پی خواهیم برد چراکه ما از ابتدا با یک خانم روبرو هستیم که دارد زندگی خود را روایتمی‌کند.
 
وی ادامه داد: ما در این روایت زندگی مردها را می‌بینیم اما بیشتر خانم‌ها هستند که کاری، فعلی و عملی انجام می‌دهند. این روایت زنانه یا سبک زنانه‌نویسی یک ویژگی‌هایی دارد که خانم قربان‌زاده به خوبی از پس برآمده است.

جوادی افزود: از ویژگی‌ها دیگر روایت زنانه، بیان حالات و عواطف زنانه است که نویسنده این موضوع را به خوبی در کتاب بیان کرده است. عواطف زنانه نه تنها از طرف راوی، بلکه از طرف دیگر آدم‌های که در کتاب هستند، جریان دارد. کتاب پر از تعابیر زنانه است و خانم‌ها برای ابراز احساسات و بیان عواطف از آن استفاده می‌کنند.
 
این منتقد ادبی تصریح کرد: از دیگر خصوصیات سبک زنانه تعدد شخصیت زن است که در این کتاب الی ماشاالله شخصیت زن داریم و هر کدام زندگی خاص خودشان را دارند. ویژگی دیگر استفاده از رنگ است. ما در جای جای کتاب وقتی لباس‌ها را توصیف می‌شود این رنگ را می‌بینیم، وقتی به بازار هرات می‌رویم با رنگ‌ها مواجه می‌شویم. در سراسر کتاب واژه‌ها رنگ دارند.
 
باید حوزه زبانی زنده شود

محمدی مبارز شاعر و منتقد ادبی، گفت: کتاب «خاتون قوماندان» است. خاتون واژه مشخصی برای خانم‌هاست و در فارسی میانه، پهلوی و دری «قوم‌ها» جمع قوم و «دان» به معنای حافظ است. بمابراین قوماندان به معنی سرور قوم‌هاست.
 
وی اضافه کرد: در قلمرو زبان کتاب دست نخورده است. بسیاری از واژگان، فارسی دری است. گویی نویسنده دارد زبان افغانستان و ایران را به گونه‌ای ارائه و فرهنگ را زنده می‌کند. چون بار کتاب عاطفی است این واژه‌ها به خوبی خودشان را نشان می‌دهند.
 
وی تاکید کرد: کتاب بر پایه زبان نوشته می‌شود و زبان چیزی جز واژگان نیست و واژگان هستند که فرهنگ را فربه و زنده می‌کند. باید حوزه زبانی زنده شود.
 
مبارز یادآور شد: در حوزه ادبیات، این کتاب سرشار از کنایه است و باید به آن توجه شود. کنایه‌هایی که فضای غربت، جنگ و ظلم به تشیع را بیان می‌کند. مثلاً «از زیر تیغ ناامنی‌ها جان به در بردن». جناس و کنایه‌ها بار کتاب را از نظر موسیقیایی بالا برده‌اند.

 
بصیرت از ویژگی‌های شهدای مدافع حرم است

حجت الاسلام لقمان پور، مدیرکل بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس استان قم، در بخشی از این مراسم با اشاره به اینکه موزه انقلاب اسلامی برای برگزاری کارهای فرهنگی حوزه انقلاب اسلامی ساخته شده است، گفت: عطر بوی شهید ابوحامد و همه جبهه مقاومت در مجلس ما هست و این‌ها ناظر هستند چرا که شهدا زنده‌اند و عند ربهم یرزقون هستند. آنها اجازه دادند که بشینیم برایشان برنامه بگیریم و خدا را شاکریم این توفیق برای ما حاصل شد.
 
وی تصریح کرد: امتیاز شهیدان حرم این بود که داوطلبانه به سوی شهادت رفتند و بسیاری از آنها افرادی هستند که از دوره جوانی و نوجوانی عبور کردند، یعنی زن و بچه داشتند اما با این نیت که این‌ها هستند رفتند و از حرم اهل‌بیت دفاع کردند.
 
لقمان‌پور تصریح کرد: مدافعان حرم شوق شهادت داشتند. اگر یک روزی در کربلا نبودند، امروز در دفاع از حرم با بصیرت حضور داشتند و بصیرت داشتن یکی از ویژگی‌های شهدای مدافع حرم است.
 
ریشه مبارزین ایران و افغانستان به اهل بیت(ع) برمی‌گردد

محسن موحدی رئیس ستاد کنگره ملی شهدای قم، بیان کرد: ترویج فرهنگ ایثار و شهادت ترویج خوبی‌هاست، اگرچه برنامه امروز در حوزه استان قم نیست اما مجاهدین ایران و افغانستان خونشان به هم آمیخته است.
 
موحدی افزود: در زمان اشغال افغانستان توسط شوروی، مجاهدان ایران به کمک آنها شتافتند و بالعکس در دوره دفاع مقدس مجاهدان مهاجر ومظلوم افغانستان در جبهه حق علیه باطل حضور پیدا کردند. این افتخار برای دو کشور است و آنها از هم جدا نیستند و ریشه آنها به اهل بیت برمی‌گردد.