طرح پژوهشی «شناسایی، گردآوری و مستندسازی داده‌های ۱۰ گونه زبانی در خطر استان سیستان و بلوچستان» انجام شد.

به گزارش روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، مرضیه صناعتی عضو هیأت علمی پژوهشگاه و مجری طرح «شناسایی، گردآوری و مستندسازی داده‌های ۱۰ گونه زبانی در خطر استان سیستان و بلوچستان» که با همکاری عبدالماجد سپاهیان انجام شده است، گفت: استان سیستان و بلوچستان با وسعت حدود ۱۸۷ هزار و ۵۰۲ کیلومتر مربع معادل ۱۱.۵ درصد مساحت کل کشور را به خود اختصاص داده و از دو منطقه مهم و با پیشینه تاریخی بالای سیستان و بلوچستان تشکیل شده است که هریک از آن‌ها به عنوان نماینده بخشی از فرهنگ رنگارنگ ایران شناخته می‌شوند.

وی با بیان‌اینکه مردم این استان به گویش سیستانی در منطقه سیستان و گویش‌های بلوچی در منطقه بلوچستان تکلم می‌کنند، افزود: متأسفانه آنچه امروزه برای این گویش‌ها نگران کننده است زوال یا نابودی این زبان‌هاست که تحت تأثیر زبان فارسی و در سایه تحولات اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی سال‌های اخیر به شیوه‌ای بدخیم به شاکله و ساختار آن‌ها ضربات جبران‌ناپذیری زده است.

صناعتی اظهار کرد: طرح پژوهشی حاضر با عنوان «شناسایی، گردآوری و مستندسازی داده‌های ۱۰ گونه زبانی در خطر استان سیستان و بلوچستان» در راستای ثبت و ضبط زبان‎‌ها که شامل شناسایی زبان‎‌های در خطر استان سیستان و بلوچستان، گردآوری داده‌ها در سطح کل استان، مستندسازی داده‌های گویشی و ایجاد بانک اطلاعاتی این گونه زبان‌‎ها که بخشی از بانک اطلاعاتی زبان‎‌ها و گویش‎‌های ایران محسوب می‌شود به‌منظور حفظ و نگهداری زبان‎‌ها و گویش‎‌های ایرانی، تسهیل در انجام پژوهش‌های زبانی و در راستای احیای زبان‎‌های در خطر انجام شد.

مجری طرح «شناسایی، گردآوری و مستندسازی داده‌های ۱۰ گونه زبانی در خطر استان سیستان و بلوچستان» افزود: به‌منظور شناسایی داده‌های زبانی استفاده از داده‌های آماری سال ۱۳۹۵ و مراجعه به منابع کتابخانه‌ای در دستور کار قرار گرفت و طی آن ۱۳ زبان / گویش در خطر شامل سیستانی، پارسی وانی، براهویی، لاشاری، مکرانی، سراوانی، سرحدی، بمپوری، رخشانی، ساحلی، پنجگوری و کیچی شناسایی شدند.

وی گفت: همچنین برای مستندسازی و گردآوری داده‌های زبانی ۲ پرسشنامه تنظیم و داده‌های مربوط به ۱۰ زبان / گویش شامل سیستانی، پارسی وانی، لاشاری، مکرانی، سراوانی، سرحدی، بمپوری، رخشانی و ساحلی گردآوری شد.