جنس عملکرد بخش قابل‌توجهی از دستگاه‌ها نشان می‌دهد که زبان فارسی با وجود همه تذکرات و مطالبات مهم‌ترین مقام اجرایی کشور همچنان مورد بی‌مهری قرار دارد.

این روز‌ها به هر شهری که می‌خواهید وارد شوید، شهرداری‌ها پیش از ورود با حروف درشت لاتین به استقبال شما می‌آیند و در این استفاده افراطی از حروف و واژگان بیگانه، گویی مراکز و نهاد‌ها با هم به رقابت پرداخته‌اند و قصد دارند از هم سبقت بگیرند.
زبان فارسی برای ما ایرانی‌ها بزرگ‌ترین میراث ملی محسوب می‌شود؛ میراثی که هر ایرانی باید به آن افتخار کند و در پاسداشت و حراست از مرز‌های آن بکوشد. در این میان مردم وظیفه‌ای بر دوش دارند و مسئولان تکالیفی که اگر هر کدام کوتاهی کنند تا به این میراث و گنجینه بی‌مانند خلل و خدشه‌ای وارد شود، باید خود را ملامت کنند.
تعصب داشتن روی زبان مادری در هر جای جهان برای یک ایرانی می‌تواند یک مشخصه بارز قلمداد شود. برخی از مردم آنچنان روی استفاده از لغات فارسی تعصب دارند که ذهنشان ابداً روی لغات بیگانه تأکید نمی‌کند و مدام می‌گردد تا از واژه‌های فارسی برای جمله‌بندی و سخن گفتن استفاده کند، اما این تحفظ در استفاده از واژه‌های فارسی آنطور که باید در جامعه همه‌گیر نیست. چه بسیار افراد تحصیلکرده‌ای که عناوین و مدارک آنان را به اصطلاح یک کامیون هم نمی‌تواند حمل کند، اما در استفاده از زبان مادری و اولویت دادن به واژه‌های فارسی به وقت سخن گفتن در آن‌ها نشانی از حساسیت‌های ملی به چشم نمی‌خورد، اما از همه عجیب‌تر اینکه شهرداری‌ها و شورا‌های شهر و روستا نیز در این رابطه دچار کم‌کاری‌های شدید هستند. این موضوعی است که هر از چندگاه صدای برخی فعالان حوزه زبان و ادب فارسی را بلند کرده تا لب به اعتراض باز کنند، اما صدای این افراد اغلب بسامد لازم را در رسانه‌های بزرگ پیدا نمی‌کند.
علاقه‌مندان زبان فارسی را شکنجه نکنید
محمدمهدی سیار، شاعر و مدرس دانشگاه به تازگی در مطلبی با عنوان «علاقه‌مندان زبان فارسی را شکنجه نکنید» از دوزبانه شدن تابلو‌های شهر و درشت‌نمایی زبان انگلیسی در این تابلو‌ها انتقاد کرده‌است.
سیار که در سال ۱۳۸۹ برگزیده جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در بخش ادبیات شد، در صفحه شخصی‌اش نوشته‌است: «قدم زدن در خیابان‌ها و مراکز خرید تهران برای هر دوستدار زبان فارسی به شکنجه تبدیل شده‌است. مگر این شهر یک شهر دو زبانه است؟ چرا عبارات انگلیسی بیشتر و درشت‌تر از واژه‌ها و حروف فارسی به چشم می‌آید؟ چرا همه تابلو‌های بزرگراه‌ها و خیابان‌ها و کوچه‌ها و پس‌کوچه‌ها دو زبانه است؟ کدام گردشگر اینجا پشت فرمان می‌نشیند؟!»
شاعر مجموعه پرمخاطب «حق‌السکوت» این پرسش را از مسئولان شهری مطرح می‌کند که آیا این وضعیت چیزی جز احساس مستعمره بودن و آویزان بودن به بیگانه، به ساکنان شهر هدیه می‌دهد؟
سیار سپس پرسش خود را اینگونه پاسخ می‌دهد: «نسلی که حس درجه دوم بودن از در و دیوار به او هجوم بیاورد، به استقلال و آزادی واقعی دست نخواهد یافت.»
انگلیسی‌زدایی را آغاز کنیم
این مدرس دانشگاه تربیت مدرس و دانشگاه امام صادق علیه‌السلام با طرح هشتگ انگلیسی‌زدایی می‌نویسد: این کار (انگلیسی‌زدایی) را هر چه دیرتر آغاز کنیم، بیشتر ضرر خواهیم کرد.
اعتراض این شاعر و فعال عرصه ادبیات و زبان فارسی کشورمان در حالی انجام می‌شود که به‌تازگی رئیس شورای هماهنگی پاسداشت زبان فارسی از تشکیل کارگروه این شورا در استان‌ها خبر داده و در خصوص تغییر نام مجتمع‌های بزرگ و فروشگاه‌ها که نام‌های بیگانه دارند، تأکید کرده است.
یاسر احمدوند، معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و رئیس شورای هماهنگی پاسداشت زبان فارسی در نشست کار گروه دائمی شورای هماهنگی پاسداشت زبان فارسی به این نکته اشاره کرده‌است که در خصوص تغییر نام مجتمع‌های بزرگ و فروشگاه‌ها که نام‌های بیگانه دارند، جدی هستیم و نام این مراکز باید تغییر کند و در این زمینه به ۲۲ مرکز طی مراحل قانونی اخطار داده شده‌است، البته تعداد این مراکز بیشتر بوده‌است. کارگروه شورای هماهنگی پاسداشت زبان فارسی در سایر استان‌ها هم باید فعال شود و اگر این اقدام در تهران صورت بگیرد، سایر شهر‌ها هم تبعیت خواهند کرد.
احمدوند عنوان کرده‌است: «باید در خصوص لزوم پایبندی ادارات کل استان‌ها در زمینه پاسداشت زبان فارسی، جلسات مستمر در استان‌ها هم صورت بگیرد و توجه به مواردی، چون نام ورودی شهر‌ها که به لاتین نوشته شده، اصلاح شده و نام شهر‌ها به فارسی قید شود، در این زمینه وزارت کشور هم جهت همکاری اعلام آمادگی کرده‌است. وزارت صمت باید به ما اعلام کند که چه اقلامی مشمول این تغییر نام می‌شوند و بعد پیش‌نویسی تهیه و برای هیئت دولت ارسال شود تا اقدامات لازم در این زمینه صورت بگیرد.»
اگر چه موضوع پاسداشت زبان فارسی در کشور متولی مشخصی، چون فرهنگستان زبان و ادب فارسی دارد، اما گستره‌ای از دستگاه‌ها و مراکز مهم فرهنگی و اجتماعی شامل وزارت ارشاد، شهرداری‌ها، رسانه‌ها، آموزش و پرورش تا مراکز آموزش عالی در تقویت یا ضعف این موضوع دخیل هستند. نهاد‌های قانونگذار، چون شورا‌های شهر و روستا و نیز مجلس شورای اسلامی نیز اگر به موقع به وظایف خود در نظارت بر سازمان‌ها و نهاد‌ها عمل کنند، می‌توان به تقویت زبان فارسی بیش از پیش امیدوار بود، اما آنچه به طور عینی مشهود است از کم‌لطفی و بی‌توجهی مسئولان به نگهبانی و تقویت این گنجیه گرانبهای ملی حکایت دارد.

نویسنده: جواد محرمی