استاد ادبیات و زبان فارسی دانشگاه پنجاب گفت: امروزه ایران‌شناسی و باستان‌شناسی به‌عنوان دروس اختیاری در پاکستان وجود دارد، اما شایسته است یک واحد درسی درباره مکتب ادبی اصفهان همراه با آداب و سنت‌ها و فرهنگ آن تهیه و در دانشگاه‌های پاکستان تدریس شود.

عظمی زرین نازیه در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: متأسفانه ادبیات مکتب اصفهان به‌صورت جداگانه در پاکستان تدریس نمی‌شود، اما آنچه از ادبیات اصفهان می‌دانیم آن است که در دوران صفویه به اوج خود رسید و در سطح جهان مطرح شد البته در پاکستان، سبک اصفهانی اشعاری چون صائب تبریزی (اصفهانی) بسیار پررونق بوده و مردم پاکستان با اشعار و بیت‌های صائب به‌دلیل حضور چندساله در هند به خوبی عجین شده‌اند.

وی با بیان اینکه ما معتقدیم که سبک شعری صائب و بی دل با دیگر شعار بسیار متفاوت است و سبک شعری آن‌ها عارفانه و آئینی است، افزود: زبان فارسی در پنجاب و لاهور پاکستان ریشه‌ای هزار ساله داشته و از این بابت عمیق است، در این راستا تاریخ، فرهنگ و آئین‌های ما با زبان فارسی آمیخته شده و مردم پاکستان و لاهور از یادگیری زبان فارسی برای حفظ این میراث پدری خود استقبال خوبی دارند.

رونق مطالعه کتاب‌های مثنوی ومعنوی در بین مردم پاکستان

استاد ادبیات وزبان فارسی دانشگاه پنجاب با یادآوری اینکه به‌طور معمول دانشجویان در پاکستان به دو زبان اردو و زبان فارسی تحصیل می‌کنند و لذا جوانان زبان فارسی را دوست دارند، تصریح کرد: امروزه کتاب‌های فارسی زبان چون مثنوی ومعنوی در بین مردم پاکستان بسیار پررونق است و از هر شخصی که سوال کنید، درباره آن آگاهی دارد همچنین گلستان و بوستان سعدی مشهور بوده و مطالعه می‌شود، لذا یادگیری زبان فارسی در بین دانشجویان تمام رشته‌ها مورد استقبال است.

وی با بیان اینکه در پاکستان حتی افراد بی‌سواد نسبت به ضرب المثل‌های فارسی آشنا هستند و از آن‌ها در کلام خود استفاده می‌کنند، خاطرنشان کرد: اگر امروز به لاهور بیایید، خواستار و خواهان یادگیری زبان فارسی بسیار زیاد است، ریشه خواستگاه یادگیری زبان فارسی به قدمت این زبان در کشور پاکستان باز می‌گردد، حتی عقد نامه‌های پدر و مادران ما در ۸۰ سال پیش و زبان دادگاه‌ها ما به فارسی بوده است.

عظمی زرین نازیه گفت: در حال حاضر در دانشگاه پنجاب ۱۰۳ نفر در مقطع لیسانس، ۲۰ نفر در مقطه کارشناسی ارشد و ۵۰ نفر در مقطع دکتری رشته زبان و ادبیات فارسی در حال در مقطع ارشد ۲۰ نفر و در مقطع دکترا ۵۰ نفر در حال تحصیل هستند، همچنین درلاهور که بخشی از استان پنجاب هست، بالغ بر ۳۰ دانشکده مختلف وجود دارد که در همه آن‌ها رشته زبان و ادبیان فارسی وجود دارد.

وی با تاکید بر اینکه زبان و ادبیات فارسی در بین آحاد مردم پاکستان حتی طبقه اشراف و نویسندگان نیز جایگاه و ارزش خاصی دارد، ادامه داد: از جمله دیگر دلایل تمایل مردم پاکستان به یادگیری زبان و ادبیات فارسی، این است که ۶۰ درصد بنیان زبان اردو که زبان نخست پاکستان است، از زبان فارسی تشکیل شده و این کار یادگیری زبان را راحت‌تر می‌کند بنابراین کسی که خواستار فراگرفتن زبان اردو به شکل عالی است، باید زبان فارسی را به خوبی بیاموزد، البته مهم‌ترین مشکل و چالش ما این است که علیرغم یادگیری زبان فارسی در محیط فارسی زبانان نیستیم.

میزان مراودات فرهنگی بین لاهور، ایران و اصفهان

استاد ادبیات و زبان فارسی دانشگاه پنجاب در رابطه با میزان مراودات فرهنگی بین لاهور - ایران و اصفهان گفت: پیش ازایام کرونا این نوع مراودات فرهنگی بسیار بیشتر بود، اما میزان ارتباطات فرهنگی بین دو کشور این روزها همچون سایر کشورهای جهان متأثر ازکاهش اعتبارات و بودجه‌ها، رو به نزول رفته است.

وی افزود: در این سال‌ها حتی برنامه‌های خانه فرهنگ ایران در لاهور به‌دلیل مشکلات بودجه‌ی تحت شعاع قرار گرفته و تردد اساتید ادبیات فارسی بین دو کشور بسیار کم رنگ‌تر از قبل شده است

عظمی زرین نازیه در بیان تصور خود از شهراصفهان گفت: پیش از سفر اولم به اصفهان (۱۵ سال قبل)، عمدتاً درباره شهراصفهان در سفرنامه ابوکلام آزاد، استاد ادبیات و زبان اردو که بنیانگذار این زبان در پاکستان بوده و همچنین کتابی به نام «اصفهان نصف جهان» از ظهیرالدین صدیقی، درباره اصفهان مطالعه کرده بودم و پس از سفر به این کلانشهر، آن را با آنچه در سفرنامه‌ها نوشتم بودند تطبیق یافته، دیدم.

وی با تاکید بر اینکه همواره علاقه مند بودم که از نزدیک اصفهان ر ا مشاهده کنم که در سفر یک روزه اول خودم به اصفهان موفقیت حاصل شد، اظهار کرد: اصفهان را شهر قشنگ، تمیز و زیبا و دارای آثار باستانی و تاریخی و با هنرهای صنایع دستی متنوع دیدم و براین اساس درصدد تحقق دوباره رؤیای زیبای خودم بودم، واقعاً اصفهان دیدنی است اما از خشک بودن زاینده‌رود در سفر دومم جگرم سوخت، بازتاب نور آب زاینده‌رود در عکس‌های سفر اولم در ۱۵ سال پیش بسیار دیدنی بود.

هنوز مردم لاهور به قالی ایرانی اهمیت می‌دهند

استاد ادبیات و زبان فارسی دانشگاه پنجاب گفت: باید قبول کنیم زیبایی شهر اصفهان با خشک شدن زاینده‌رود کم شده همچنین این مورد بر ابنیه تاریخی نیز تأثیر گذاشته و بر سی و سه پل و پل خواجو ضربه وارد می‌کند.

وی با بیان اینکه یکی از نقاط قوت شهر اصفهان، شهرداری آن است، گفت: این شهرداری‌ها هستند که یک شهر را زیبا و تمیز نگه می‌دارند و در چشم هربیننده‌ای زیبایی این شهر بر اثر فعالیت شهرداری، جلوه‌گری می‌کند، در پاکستان هم شهرداری‌ها درتلاش برای تحقق شهری زیبا هستند و به پاکیزی معابر اهمیت می‌دهند

عظمی زرین نازیه با یادآوری اینکه از دیگرنقاط مشترک اصفهان و لاهور، وجود صنایع دستی متنوع و مختلف است، بیان کرد: صنایع دستی اصفهان در لاهور و پنجاب بسیار مورد استقبال است و هنوز مردم لاهور به قالی ایرانی اهمیت می‌دهند و حاضر به تعویض آن با قالی‌های ترکیه‌ای نیستند، توسعه صنایع دستی بین دو کشور باعث نزدیک تر شدن فرهنگ‌ها می‌شود.

اهمیت تدریس مکتب ادبی اصفهان در لاهور

وی در بیان پیشنهاد خود برای تقویت روابط فرهنگی بین لاهور و اصفهان گفت: یکی از دغدغه‌های ما فراهم شدن زمینه تدریس مکتب ادبی اصفهان در دانشکده‌ها و دانشگاه‌های پنجاب است، امروزه ایران‌شناسی و باستان‌شناسی به‌عنوان دروس اختیاری در پاکستان وجود دارد، اما شایسته است یک واحد درسی درباره مکتب ادبی اصفهان همراه با آداب و سنت‌ها و فرهنگ آن تهیه و در دانشگاه‌های پاکستان تدریس شود.

استاد ادبیات و زبان فارسی دانشگاه پنجاب ادامه داد: ازدیگر خواست‌ها این است که در لوای تفاهم نامه خواهرخواندگی اصفهان ولاهور، مراودات و تردد اساتید در هر زمینه ازجمله رشته‌های مختلف هنر، ادبیات فارسی وحتی علوم پزشکی تقویت شود و اساتید پاکستان از ظرفیت‌های بی بدیل اصفهان اطلاع پیدا کنند.

وی افزود: تبادل صنایع دستی، فرهنگ‌ها و آداب‌ها در قالب‌های متنوع می‌تواند دیگر عرصه‌های ارتباطات میان اصفهان و لاهور باشد. ‌